четврток, 9 октомври 2008

„Светот е убав затоа што не е" - Патувањето на Кино

Вторник 14.10.2008, 20:30ч. Културен Центар Точка

Овој пат Јапанорама ќе ве запознае со оној дел од аниме уметноста, кој од љубителите на аниме прави најголеми зависници – аниме сериите.

Ќе гледаме две епизоди од серијата „Kino no tabi (Kino's journey)" – Патувањето на Кино.

"Land of Adults -Natural Right-"
"Otona no Kuni" (大人の国)

"Three Men Along the Rails -On the Rails-"
"Rēru no Ue no Sannin no Otoko" (レールの上の三人の男)

Серијата го раскажува патувањето на Кино низ светот преку посета на различни замислени земји.

Секоја од непосетоечките земји всушност ни претставува еден од општетвените аспекти, различните последици на човековото здружување, социјални турбуленции, разновидни општетвени поделби и форми на човеково делување во различни историски периоди, на некој начин претставувајќи ја човековата природа и нејзиниот удел во градењето на овој неубав, но убав свет.

Една од повторуваните фрази во серијата е „Светот не е убав, затоа е". Патувањата на Кино ја изтражуваат „убавината во радикална смисла" како што кажува и самиот аниме режисер Ryutaro Nakamura, така што бруталноста, осаменоста, апсурдот, опресијата и трагедијата се често претставени во контраст со сочувството и бајковитата атмосфера на анимето.

Серијата е направена според новелата Kino's Journey: the Beautiful World (キノの旅 -the Beautiful World- Kino no Tabi -the Beautiful World-?) која, според својата прикриена длабочина многумина ја споредуваат со „Малиот принц".

Овозможено од Japan@mk и К.Ц. Точка

недела, 5 октомври 2008

Сан, сама, кун, чан и доно

Сите што на некој начин се запознале со јапонската култура, односно пред сè со комуникацијата и социјалните форми на однесување на јапонците, ги сретнале овие додавки кои се користат при обраќање. Добро, и сите читачи на манга и гледачи на аниме (^_^).
За тие што не знаат, накратко, и се надевам соодветно, ќе го објаснам нивното користење и значење.

Сан
San (さん) е најпопуларно. Скоро сите го знаат и го користат понекогаш, ама не секој го знае вистинското значење на Сан. Не дека и јас го знам, но од читање ваму таму, добив некоја претстава. Со сан се искажува почитување кон оној на кој му се обраќаме. Многумина го споредуваат со господин/госпоѓа/ѓица, но не може баш да се стави еквиваленција. Бидејќи кај нас не постои баш контекстот, а сан не мора да се искажува само спрема надредени, непознати, постари и сл. малку е тешко да се долови идејата.
Сан дури и се користи при именување на животни од страна на децата (тука спаѓаат и инсектите освен лебарката). Исто така нееквивалентно со господине е тоа што сан си велат и младинци помеѓу себе, а се користи како додавка и на имиња и на презимиња.
Сан секогаш се користи кога ги ословуваме другите, но никогаш кога се претставуваме себеси. Јапонците тоа би го доживеале како неучтиво однесување.

Сама

Sama (様) Сама е поголемо почитување, помешано со восхит. Ова се користи за искажување на голем почит, па дури и покорност кон тој на кого му се обраќаме, при обраќање на шинтоистичките богови, на ројалити и сл. Денес, јапонците го употребуваат кoга се обраќаат на муштериите. :)

Кун
Kun (君) Кун често го среќаваме во аниме сериите во кои најчесто главните ликови се тинејџери. Секогаш се користи за ословување на машки и обично тоа е во некоја адолесцентска возраст. Го користат врсниците помеѓу себе, но и постарите кога им се обраќаат на младиќи :)

Чан
Chan (ちゃん) Чан е нешто како деминутив. Еден вид умилувачко ословување. Се користи при обраќање на деца, и на девојчиња. Дури и на девојки, од страна на постари лица. Јас претпоставувам дека оваа додавка доаѓа од зборот акачан (ч се чита како српското меко ч, измеѓу ч и ќ) кој значи бебе.

Доно/тоно
Dono или tono (殿) Доно е старо, традиционално ословување кое изразува поголема почит и обично се користело за обраќање на благородници. Обидувајќи се соодветно да го преведеме ова на македонски дојдовме до турцизмот „ефенди“, кој најблиску го опишува користењето на доно. Ова може да го сретнете во некое аниме или манга со самураи или слична тематика од јапонската историја.